Donderdag 14 november vond de laatste NVA bijeenkomst van dit jaar plaats. Deze bijeenkomst werd in samenwerking met RICS en Spaces georganiseerd.
Het thema was: “Hoe ziet de Zuidas eruit in 2050?”

Er waren drie sprekers uitgenodigd die allen hun visie gaven op hoe de Zuidas er over 30 jaar volgens hen uit zal zien.

David van Traa, directeur Zuidas
David van Traa, directeur Zuidas, geeft in zijn presentatie een overzicht van de recente ontwikkelingen op de Zuidas en brengt in beeld wat er de komende jaren staat te gebeuren. Op dit moment is de Zuidas niet meer een leeg speelveld, het eindbeeld van een levendige stad komt steeds meer in beeld. Doel van de ontwikkeling in de Zuidas voor de komende jaren is toegroeien naar een levendige stadswijk waar het prettig wonen en werken blijft. Er worden hierbij hoge eisen gesteld aan de kwaliteit van de woningen, circulariteit, duurzaamheid, stadsnatuur, mobiliteit en openbare voorzieningen. David van Traa benadrukt hierbij dat de ontwikkelingen wel gaande gehouden moeten worden, waarbij zeer zeker ook aandacht moet zijn voor innovatieve ideeën. David van Traa noemt in dit kader “De Puls”. Het gebouw “De Puls” is door de gemeente Amsterdam geselecteerd als winnend concept en voldoet aan de hiervoor geschetste eisen. Het concept is van VORM ontwikkeling en is een gebouw (op het terrein tussen de A10 en de sportvelden van SC Buitenveldert) dat wonen en werken combineert met openbare voorzieningen als bioscoop, bowlingbaan en horeca. “De Puls” is een duurzame stadsbiotoop, volledig zelfvoorzienend en energieneutraal. Het mobiliteitsplan zet in op maximaal gebruik van openbaar vervoer, elektrische auto’s (elektrisch) fiets- en voet-verkeer en een parkeergarage die alleen toegankelijk is voor elektrische auto’s.

David van Traa hoopt dat de Oost-West verbinding in 2050 zal fungeren als hoofdstraat waar de auto te gast is. Zijn ideale beeld is een hoofdstraat waar je heerlijk kunt vertoeven en waar je op de fiets stapt naar Schiphol. Om de Zuidas bereikbaar te houden is vermindering van het autoverkeer noodzakelijk.

Waar zeker ook kritisch naar gekeken moet worden is de sociale woningbouw en haar gebruikers. Ook voor deze doelgroep moet de Zuidas een aantrekkelijke plek worden. Feit is dat thans voor deze doelgroep de voorzieningen te duur zijn.

Jan van den Hogen, Strategic Tenant Relations Global Logistics bij Deka Immobilien Investment GmbH
Jan van den Hogen is als eerste directeur Nederland van Deka Immobilien GmbH de grootste belegger op de Zuidas tijdens de crisis geweest. Jan van den Hogen zet in zijn presentatie uiteen dat de Zuidas ten tijde van de crisis (2010) werd gemeden. Er stonden veel panden leeg. Het sentiment was dat dit zeker tot 2020 zo zou blijven. Door de kredietcrises en economische crisis was de beleggingsvraag tot praktisch nul gereduceerd. De verwachting was dat door andere werkconcepten de vraag naar nieuwe kantoorruimte altijd beperkt zou blijven. Waarom was Deka toch bereid te investeren in de Zuidas? Deka maakte op basis van data inzichtelijk dat het eigenlijk nog niet zo slecht was om te investeren in de Zuidas. In internationaal opzicht deed Amsterdam het als kantorenmarkt helemaal niet slecht. Deka zag wel degelijk potentie in het gebied. De verandering in sentiment en een sterk beleid op gebiedsontwikkeling (door onder meer de Gemeente Amsterdam) heeft er uiteindelijk toe geleid dat de Zuidas is wat het nu is, een belangrijke kantorenlocatie voor vooraanstaande nationale en internationale bedrijven. De kapitaalwaarde is sinds 2010 gestegen van ca €800 miljoen naar ca €1,9 miljard.

Volgens Jan van den Hogen is de Zuidas ook over 30 jaar nog een belangrijke kantorenlocatie, zij het niet meer uniek in haar soort en allure.

Voorts geeft hij aan dat hij verwacht dat er over 30 jaar sprake is van een complete integratie met Rai en Schiphol (één one-stop-shop zakendistrict). De hoge urbanisatiegraad vraagt om mixed-use plan- en gebiedsontwikkeling. Denk hierbij aan de stadsbiotoop “De Puls” van VORM ontwikkeling waaraan ook David van Traa in zijn presentatie refereert. Er zal gestreefd moeten worden naar een leefbaar stadsklimaat. Klimaatneutraliteit is een must en ook over mobiliteit (creëren van auto vrije omgeving) moet worden nagedacht. Over 30 jaar zal er sprake zijn van gedifferentieerd flexibel gebruik van kantooroomgeving (integratie met digitale technieken, smart buildings).

Martijn Roordink, eigenaar en mede-oprichter van Spaces
Martijn Roordink vertelt over de ontwikkeling van het “nieuwe werken” in Nederland en Europa. Martijn Roordink blikt in zijn presentatie terug op het ontstaan van Spaces. Het innovatieve kantorenconcept van Spaces begon in 2006 in Amsterdam. Thans zijn er meer dan vijftig locaties wereldwijd geopend. Spaces biedt inspirerende kantooromgevingen voor professionals en groeiende ondernemingen. Naast (privé)kantoorruimtes zijn er flexibele werkplekken en vergaderzalen om te helpen denken, creëren en samen te werken. Om het verblijf bij Spaces zo optimaal mogelijk te maken voor de gebruiker biedt Spaces verschillende services/diensten aan, van verhuur van audiovisuele apparatuur en white boards tot eten en drinken. Spaces zorgt ervoor dat ondernemers succesvol kunnen zijn. Doel is om een inspirerende omgeving te bieden waar ideeën tot stand komen, een bedrijf zich ontwikkelt en waar waardevolle relaties kunnen ontstaan. Martijn Roordink geeft aan dat het belangrijk is om continue te zorgen voor kwaliteit waarbij de gebruiker centraal staat.

Na afloop van de presentaties is er kort een gesprekspanel onder leiding van Roland Vernier. Hieruit volgende de volgende standpunten.

• Bij het ontstaan en ontwikkelen van het Zuidas gebied is te laat nagedacht over bereikbaarheid. Het gebruik van het openbaar vervoer (OV) is enorm gegroeid. De focus is gaandeweg ook veranderd. Om de Zuidas goed bereikbaar te houden moet er echt nagedacht worden over nationale en internationale bereikbaarheid (aanleg 5e en 6e spoor) en automobiliteit.
• Klimaatneutraliteit is zeer belangrijk voor de toekomst. Dit punt is weer terug te voeren naar het mobiliteitsvraagstuk. Als mobiliteit optimaal geregeld wordt, zal dit ook veel betekenen voor de klimaatneutraliteit.
• Waar zeker kritisch naar gekeken moet worden is de sociale woningbouw en haar gebruikers. Ook voor deze doelgroep moet de Zuidas een aantrekkelijke plek zijn/worden. Feit is dat thans voor deze doelgroep de woningen/voorzieningen te duur zijn.

verslag door Karen van der Meer